Iymon kalimasi haqidagi hadis

Assalamu alaykum! Bir noib imom shunday mazmundagi hadisni aytib bergan edi: Rasulalloh (sav) namozdan so‘ng odatdagidan boshqacharoq holatdan masjidni hech kimga gapirmay tark etdi. Sahobalar xovotir bolishdi va Muhammad (sav)ni ortidan kuzatib borishdi. Abuhuroyra (ra) avval etib bordilar va eshik yopiqligi sababli, uydan kesib chiquvchi ariq orqali Rasulallohning uylariga kiradi va Rasulallohdan nima bo‘lganini avval hech ham bu xolatda ko‘rmaganini aytadi. Shunda, Rasulalloh iymon kalimasini keltirishning o‘zi bilangina jannatga kirsa bo‘lishini aytganlarida, hattoki namozlarsiz hammami deb soradi va ha debgan javobni oldi, Abu Huroyra (ra) ortimdan Umar va Abu Bakr ham kelayotganliklarini aytib bu xabarni etkazmoqchi bo‘ldi va dediki bu gaplarni aytsam ular menga ishonishmaydi deganida, Rasulalloh (sav) Abuhuroyraga kovushlarini berib yuboradilar va bu taqdiq bo‘ladi dedilar. Abu Huroyra orqaga qaytadi va uning ortidan kelayotgan sahobalarni uchratadi. Bor voqeani aytib berganida Umar (ra) uning qorniga qattiq musht tushiradi nimalar deyabsan deb. Shunda ularning barchalari Rasulallohning yonlariga borib birga boshqattan sorashadi, Rasulalloh barchasini qaytadan aytadilar va bu gapni musulmonlarga etkazishlarini so‘yardi. Shunda Umar: yo‘q agar buni aytsang odamlar ibodatlariga bee’tibor bolib qolishadi deganida Rasulalloh ham bunga rozi bo‘ladilar. Hadisning taxminiy mazmuni shunday edi, xato va kamchiliklar qilganim uchun uzr so‘rayman chunki ancha avval eshitgandim va bir marotaba eshitganim uchun ba’zi joylarida balki qopol xato qilgandurman, shuning uchun ham bu hadisning rovilari va to‘liq matnini so‘ramoqchi edim va bu hadis qanday darajada sahihmi yoki zaif?
«Zikr ahlidan so‘rang» hay’ati:
– Va alaykum assalom! Ushbu hadis sahih, imom Muslim rahmatullohi alayhning “Sahih” larida kelgan. حَدَّثَنِي أَبُو هُرَيْرَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ، قَالَ: كُنَّا قُعُودًا حَوْلَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، مَعَنَا أَبُو بَكْرٍ وَعُمَرُ، فِي نَفَرٍ، فَقَامَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ بَيْنِ أَظْهُرِنَا، فَأَبْطَأَ عَلَيْنَا، وَخَشِينَا أَنْ يُقْتَطَعَ دُونَنَا، وَفَزِعْنَا فَقُمْنَا، فَكُنْتُ أَوَّلَ مَنْ فَزِعَ، فَخَرَجْتُ أَبْتَغِي رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، حَتَّى أَتَيْتُ حَائِطًا لِلْأَنْصَارِ لِبَنِي النَّجَّارِ، فَدُرْتُ بِهِ هَلْ أَجِدُ لَهُ بَابًا، فَلَمْ أَجِدْ، فَإِذَا رَبِيعٌ يَدْخُلُ فِي جَوْفِ حَائِطٍ مِنْ بِئْرٍ خَارِجَةٍ - وَالرَّبِيعُ: الْجَدْوَلُ - فَاحْتَفَزْتُ {كَمَا يَحْتَفِزُ الثَّعْلَبُ} فَدَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقَالَ: «أَبُو هُرَيْرَةَ؟» فَقُلْتُ: نَعَمْ، يَا رَسُولَ اللهِ، قَالَ: «مَا شَأْنُكَ؟» قُلْتُ: كُنْتَ بَيْنَ أَظْهُرِنَا، فَقُمْتَ فَأَبْطَأْتَ عَلَيْنَا، فَخَشِينَا أَنْ تُقْتَطَعَ دُونَنَا، فَفَزِعْنَا، فَكُنْتُ أَوَّلَ مَنْ فَزِعَ، فَأَتَيْتُ هَذَا الْحَائِطَ، فَاحْتَفَزْتُ كَمَا يَحْتَفِزُ الثَّعْلَبُ، وَهَؤُلَاءِ النَّاسُ وَرَائِي، فَقَالَ: «يَا أَبَا هُرَيْرَةَ!» - وَأَعْطَانِي نَعْلَيْهِ - قَالَ: «اذْهَبْ بِنَعْلَيَّ هَاتَيْنِ، فَمَنْ لَقِيتَ مِنْ وَرَاءِ هَذَا الْحَائِطِ يَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، مُسْتَيْقِنًا بِهَا قَلْبُهُ، فَبَشِّرْهُ بِالْجَنَّةِ». فَكَانَ أَوَّلَ مَنْ لَقِيتُ عُمَرُ، فَقَالَ: مَا هَاتَانِ النَّعْلَانِ يَا أَبَا هُرَيْرَةَ؟ فَقُلْتُ: هَاتَانِ نَعْلَا رَسُولِ الله صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، بَعَثَنِي بِهِمَا، مَنْ لَقِيتُ يَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ مُسْتَيْقِنًا بِهَا قَلْبُهُ، بَشَّرْتُهُ بِالْجَنَّةِ، قَالَ: فَضَرَبَ عُمَرُ بِيَدِهِ بَيْنَ ثَدْيَيَّ، فَخَرَرْتُ لِاسْتِي، فَقَالَ: ارْجِعْ يَا أَبَا هُرَيْرَةَ، فَرَجَعْتُ إِلَى رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَأَجْهَشْتُ بُكَاءً، وَرَكِبَنِي عُمَرُ، فَإِذَا هُوَ عَلَى أَثَرِي، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَا لَكَ يَا أَبَا هُرَيْرَةَ؟» قُلْتُ: لَقِيتُ عُمَرَ فَأَخْبَرْتُهُ بِالَّذِي بَعَثْتَنِي بِهِ، فَضَرَبَ بَيْنَ ثَدْيَيَّ ضَرْبَةً، خَرَرْتُ لِاسْتِي، قَالَ: ارْجِعْ. قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «يَا عُمَرُ، مَا حَمَلَكَ عَلَى مَا فَعَلْتَ؟» قَالَ: يَا رَسُولَ اللهِ، بِأَبِي أَنْتَ وَأُمِّي، أَبَعَثْتَ أَبَا هُرَيْرَةَ بِنَعْلَيْكَ، مَنْ لَقِيَ يَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ مُسْتَيْقِنًا بِهَا قَلْبُهُ، بَشَّرَهُ بِالْجَنَّةِ؟ قَالَ: «نَعَمْ». قَالَ: فَلَا تَفْعَلْ، فَإِنِّي أَخْشَى أَنْ يَتَّكِلَ النَّاسُ عَلَيْهَا، فَخَلِّهِمْ يَعْمَلُونَ، قَالَ رَسُولُ الله صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «فَخَلِّهِمْ» Abu Hurayra roziyallohu anhu aytadi:
«Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning atroflarida bir necha kishi o‘tirgan edik. Biz bilan Abu Bakr va Umar ham bor edi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam oramizdan turib ketdilar-da, hayallab qoldilar. Biror kor-hol bo‘ldimikin, deb qo‘rqib ketdik. Vahimaga tushib, o‘rnimizdan turdik. Birinchi bo‘lib vahimaga tushgan men bo‘ldim. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni axtarib chiqib, Banu Najjorlik ansoriylarning chorbog‘iga etib keldim. Eshigini izlab, atrofini aylanib chiqdim, topolmadim. Qarasam, tashqaridagi quduqdan chorboqqa kirib ketgan bir o‘zan bor ekan, – «ar‑robii’u» ariq degani – tulki suqilganidek suqilib o‘tib, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga kirdim. U zot: «Abu Hurayrami?» dedilar. «Ha, ey Allohning Rasuli», dedim. «Nima gap?» dedilar. «Oramizda edingiz, turib ketib, hayallab qoldingiz. Biror kor-hol bo‘ldimikin, deb qo‘rqib, vahimaga tushdik. Birinchi bo‘lib vahimaga tushgan men bo‘ldim. Manavi chorboqqa kelib, tulki suqilganidek suqilib o‘tdim. Anavi odamlar ham ortimda turishibdi», dedim. U zot shippaklarini berib, «Ey Abu Hurayra, mana shu shippagimni olgin-da, mana bu chorboqning ortida «Allohdan boshqa iloh yo‘q», deb chin qalbdan ishonib guvohlik beradigan kimni uchratsang, unga jannat xushxabarini ber», dedilar. Birinchi uchratgan kishim Umar bo‘ldi. U kishi: «Bu shippak nimasi, ey Abu Hurayra?» dedi. «Bu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning shippaklari, u zot meni «Allohdan boshqa iloh yo‘q», deb chin qalbdan ishonib guvohlik beradigan kimni uchratsam, unga jannat xushxabarini berishimni aytib, ularni berib yubordilar», desam, Umar ko‘kragimning o‘rtasiga qo‘li bilan bir urgan edi, orqam bilan yiqilib tushdim. U: «Orqangga qayt, ey Abu Hurayra!» dedi. Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga yig‘lagudek bo‘lib qaytib keldim. Umar ham ortimdan yo‘lga tushdi. Qarasam, izimdan kelyapti. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Senga nima bo‘ldi,ey Abu Hurayra?» dedilar. Men: «Umarni uchratib qolib, siz aytgan gapni aytsam, ko‘kragimning o‘rtasiga bir urgan edi, orqam bilan yiqilib tushdim. U: «Orqangga qayt», dedi», dedim. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Ey Umar! Nima uchun bunday qilding?» dedilar. Umar: «Ota-onam sizga fido bo‘lsin, ey Allohning Rasuli! Abu Hurayrani «Allohdan boshqa iloh yo‘q», deb chin qalbdan ishonib guvohlik beradigan kimni uchratsang, unga jannat xushxabarini ber», deb, shippaklaringizni berib yubordingizmi?» dedi. U zot: «Ha», dedilar. Umar: «Bunday qilmang, chunki odamlar shu narsaga suyanib, amal qilmay qo‘yishadi, deb qo‘rqaman. Qo‘yavering, amal qilaverishsin», dedi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Unday bo‘lsa, qo‘yib beraver», dedilar». Vallohu a’lam!

23 May 2022, 16:59 | Savol-javoblar | 129 | Hadislar
|
Boshqa savol-javoblar