Shialar
Assalomu alaykum! Ustozlar, telegramda Eronlik tanishim bor edi. Oldin shialar haqida qiziqmaganimga etibor bermas edim, keyin shialar haqida ularni etiqodini o‘qib ko‘rib xayron qoldim va undan shialigini so‘radim. U tasdiqladi va ularni etiqodlarini noto‘g‘riligini aytdim. U bo‘lsa ular Ali r.a. ni va Imom Xasan r.a. larni o‘ldirgan dedi, keyin internetdan o‘qisam Muoviya r.a. haqiqatda Ali r.a. bilan ziddiyatga borgani ko‘rdim. Imomi Xasanning ayoliga buyurib Imomi Xasanni o‘ldirganini va uning ayolini o‘g‘li Yazidga nikohlab berganini aytdi. Yana Imomi Xasan Muoviya r.a. bilan kelishib katta miqdordagi pul evaziga halifalikdan voz kechganini ham bildim. Biz Muoviya r.a. ni yaxshi sifatlar bilan eslaymiz ammo u kishining bu ishlari to‘g‘ri emasku. Balkim men noto‘g‘ri malumot olgandurman. Iltimos shularga oydinlik kiritib bersangizlar.
«Zikr ahlidan so‘rang» hay’ati:
- Va alaykum assalom! Siz mutlaqo noto‘g‘ri ma’lumot olgansiz. U ma’lumotlarni shialarning o‘zlari yoki sharqshunoslar qo‘yishgan. Siz shialar e’tiqodini yanada chuqurroq o‘rgansangiz kufr darajasiga etgan aqiydalarini ham ko‘rasiz.
Shialarning ba’zi g‘uluvga ketganlari “Qur’on o‘zgartirilgan” deb da’vo qilishadi.
Aslida bu e’tiqodiy masala bo‘lib, ahli sunna valjamoa ulamolari nomi shiya bo‘lsa hammasini kufrga hukm qilmaydilar. Shiya firqasiga mansub bo‘lib, dinda Rasululloh solallohu alayhi vasallam tarafidan keltirilganiga iymon keltirish zarur bo‘lgan narsalardan birortasini inkor qilmasa, kofir deyilmaydi. Shialar hijriy birinchi asrdayoq paydo bo‘lgan. Lekin ularda kufr darajasidagi e’tiqod bo‘lmagan. Imomi Buxoriyning roviylaridan yigirmadan ortig‘i shiyalardan bo‘lib, kufrga olib boruvchi e’tiqodda bo‘lmaganlari va o‘z firqalariga targ‘ib qiluvchi bo‘lmaganlari uchun ularning shialiklari hadislarini olishga to‘siq bo‘lmagan.
Shuning uchun oldingi ulamolar ularni kufrga hukm qilishmagan va so‘yishlarini halolligida shubha qilishmagan.
Lekin keyinchalik ulardan e’tiqodda g‘uluvga ketuvchilari ham chiqdi.
1. «Isno ashariyya» firqasiga mansub shialar «Qur’onni o‘zgartirilgan, undan bir necha oyatlar olib tashlangan» deb e’tiqod qilishadi. Tafsirul burhon nomli kitoblarining muqaddimasida shunday deyilgan.
2. Uch to‘rt sahobiydan boshqasini kofir va murtad sanashadi. “Ravzai kofi” nomli kitoblarida Abu Ja’fardan yolg‘on to‘qishib u kishi : “Nabiy solallohu alayhi vasallamdan keyin uch kishidan boshqasi murtad bo‘lishgan” degan rivoyat keltirishadi.
3. Bihorul anvor kitoblarida Hazrati Ali va undan keyingi o‘n ikki imomni gunohlardan ma’sum, itoatlari farz va anbiyo alayhimus salomlardan ham afzal deyishgan. Bunday e’tiqod ularning barcha e’timod qilgan kitoblarida mavjud. Bunday e’tiqod qiluvchilar shubhasiz musulmon emasdir va ularning so‘ygani ham halol emas. Ularga janoza ham o‘qilmaydi va musulmonlar qabristoniga ko‘milmaydi. Ulardan birortasi: “Men bunday e’tiqodda emasman”, desa, ulardan baroat ya’ni ular e’tiqodiga qarshiligini hamda ularni kofir deb bilishini izhor qilishi kerak. Chunki ularda taqiya degan narsa bor. Ya’ni ular o‘z e’tiqodini yashirish maqsadida hiyla ishlatib men unday emasman desa bo‘laveradi deyishadi. Qachonki u unday e’tiqoddagi kishilarni kofir deb bilaman demas ekan taqiya qilayotgan hisoblanadi. Ahli sunna val jamoa ulamolari bunday e’tiqoddagilar haqida kuyidagilarni aytishgan.
«Rofiziylarni «O‘liklar dunyoga qaytishadi….. va Jabroil alayhissalom vahiyni Aliyga olib kelishda xato qilib Muhammad solallohu alayhi vasallamga olib kelgan» degan gaplari tufayli kufirga hukm qilish vojibdir. Ular islomdan tashqaridir. Ular murtadning hukmidadir. Shialardan kim yuqorida keltirilgandek e’tiqodda bo‘lsa, ularni kufirga hukm qilinmasdan iloji yo‘q. So‘yganini ham eyilmasligida shak yo‘q. In’omul Boriy. Vallohu a’lam!
30 Aprel 2022, 10:44 | Savol-javoblar | 212 | Islam
«Zikr ahlidan so‘rang» hay’ati:
- Va alaykum assalom! Siz mutlaqo noto‘g‘ri ma’lumot olgansiz. U ma’lumotlarni shialarning o‘zlari yoki sharqshunoslar qo‘yishgan. Siz shialar e’tiqodini yanada chuqurroq o‘rgansangiz kufr darajasiga etgan aqiydalarini ham ko‘rasiz.
Shialarning ba’zi g‘uluvga ketganlari “Qur’on o‘zgartirilgan” deb da’vo qilishadi.
Aslida bu e’tiqodiy masala bo‘lib, ahli sunna valjamoa ulamolari nomi shiya bo‘lsa hammasini kufrga hukm qilmaydilar. Shiya firqasiga mansub bo‘lib, dinda Rasululloh solallohu alayhi vasallam tarafidan keltirilganiga iymon keltirish zarur bo‘lgan narsalardan birortasini inkor qilmasa, kofir deyilmaydi. Shialar hijriy birinchi asrdayoq paydo bo‘lgan. Lekin ularda kufr darajasidagi e’tiqod bo‘lmagan. Imomi Buxoriyning roviylaridan yigirmadan ortig‘i shiyalardan bo‘lib, kufrga olib boruvchi e’tiqodda bo‘lmaganlari va o‘z firqalariga targ‘ib qiluvchi bo‘lmaganlari uchun ularning shialiklari hadislarini olishga to‘siq bo‘lmagan.
Shuning uchun oldingi ulamolar ularni kufrga hukm qilishmagan va so‘yishlarini halolligida shubha qilishmagan.
Lekin keyinchalik ulardan e’tiqodda g‘uluvga ketuvchilari ham chiqdi.
1. «Isno ashariyya» firqasiga mansub shialar «Qur’onni o‘zgartirilgan, undan bir necha oyatlar olib tashlangan» deb e’tiqod qilishadi. Tafsirul burhon nomli kitoblarining muqaddimasida shunday deyilgan.
2. Uch to‘rt sahobiydan boshqasini kofir va murtad sanashadi. “Ravzai kofi” nomli kitoblarida Abu Ja’fardan yolg‘on to‘qishib u kishi : “Nabiy solallohu alayhi vasallamdan keyin uch kishidan boshqasi murtad bo‘lishgan” degan rivoyat keltirishadi.
3. Bihorul anvor kitoblarida Hazrati Ali va undan keyingi o‘n ikki imomni gunohlardan ma’sum, itoatlari farz va anbiyo alayhimus salomlardan ham afzal deyishgan. Bunday e’tiqod ularning barcha e’timod qilgan kitoblarida mavjud. Bunday e’tiqod qiluvchilar shubhasiz musulmon emasdir va ularning so‘ygani ham halol emas. Ularga janoza ham o‘qilmaydi va musulmonlar qabristoniga ko‘milmaydi. Ulardan birortasi: “Men bunday e’tiqodda emasman”, desa, ulardan baroat ya’ni ular e’tiqodiga qarshiligini hamda ularni kofir deb bilishini izhor qilishi kerak. Chunki ularda taqiya degan narsa bor. Ya’ni ular o‘z e’tiqodini yashirish maqsadida hiyla ishlatib men unday emasman desa bo‘laveradi deyishadi. Qachonki u unday e’tiqoddagi kishilarni kofir deb bilaman demas ekan taqiya qilayotgan hisoblanadi. Ahli sunna val jamoa ulamolari bunday e’tiqoddagilar haqida kuyidagilarni aytishgan.
«Rofiziylarni «O‘liklar dunyoga qaytishadi….. va Jabroil alayhissalom vahiyni Aliyga olib kelishda xato qilib Muhammad solallohu alayhi vasallamga olib kelgan» degan gaplari tufayli kufirga hukm qilish vojibdir. Ular islomdan tashqaridir. Ular murtadning hukmidadir. Shialardan kim yuqorida keltirilgandek e’tiqodda bo‘lsa, ularni kufirga hukm qilinmasdan iloji yo‘q. So‘yganini ham eyilmasligida shak yo‘q. In’omul Boriy. Vallohu a’lam!
30 Aprel 2022, 10:44 | Savol-javoblar | 212 | Islam