Жаннатда намоз ўқиладими ва бир одам ўзи уммат бўлиши
Ассалому алайкум! Одамлар жаннатдахам намоз ўқишадими? 2). Қиёматда бир одам уммат бўлишини эшитиб қолдим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир одамни фақат ўзи уммат бўлади деганларини эшитдим. У одам ким?
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати:
– Ва алайкум ассалом! 1). Хоҳласалар.
2). Қуйидаги ҳадисдан уламолар ҳар бир ақл эгаси бирортаси унга йўл кўрсатмасада ўзи ақлини юритиб тўғри йўлни топиши шарт деганлар. عَنِ ابْنِ عُمَرَ: أَنَّ زَيْدَ بْنَ عَمْرِو بْنِ نُفَيْلٍ خَرَجَ إِلَى الشَّأْمِ، يَسْأَلُ عَنِ الدِّينِ وَيَتْبَعُهُ فَلَقِيَ عَالِمًا مِنَ الْيَهُودِ، فَسَأَلَهُ عَنْ دِينِهِمْ، فَقَالَ: إِنِّي لَعَلِّي أَنْ أَدِينَ دِينَكُمْ، فَأَخْبِرْنِي. فَقَالَ: لَا تَكُونُ عَلَى دِينِنَا حَتَّى تَأْخُذَ بِنَصِيبِكَ مِنْ غَضَبِ اللهِ. قَالَ زَيْدٌ: مَا أَفِرُّ إِلَّا مِنْ غَضَبِ اللهِ، وَلَا أَحْمِلُ مِنْ غَضَبِ اللهِ شَيْئًا أَبَدًا، وَأَنَّي أَسْتَطِيعُهُ، فَهَلْ تَدُلُّنِي عَلَى غَيْرِهِ؟ قَالَ: مَا أَعْلَمُهُ إِلَّا أَنْ يَكُونَ حَنِيفًا. قَالَ زَيْدٌ: وَمَا الْحَنِيفُ؟ قَالَ: دِينُ إِبْرَاهِيمَ، لَمْ يَكُنْ يَهُودِيًّا وَلَا نَصْرَانِيًّا وَلَا يَعْبُدُ إِلَّا اللهَ. فَخَرَجَ زَيْدٌ فَلَقِيَ عَالِمًا مِنَ النَّصَارَى، فَذَكَرَ مِثْلَهُ، فَقَالَ: لَنْ تَكُونَ عَلَى دِينِنَا حَتَّى تَأْخُذَ بِنَصِيبِكَ مِنْ لَعْنَةِ اللهِ. قَالَ: مَا أَفِرُّ إِلَّا مِنْ لَعْنَةِ اللهِ، وَلَا أَحْمِلُ مِنْ لَعْنَةِ اللهِ وَلَا مِنْ غَضَبِهِ شَيْئًا أَبَدًا، وَأَنَّى أَسْتَطِيعُ، فَهَلْ تَدُلُّنِي عَلَى غَيْرِهِ؟ قَالَ: مَا أَعْلَمُهُ إِلَّا أَنْ يَكُونَ حَنِيفًا. قَالَ: وَمَا الْحَنِيفُ؟ قَالَ: دِينُ إِبْرَاهِيمَ، لَمْ يَكُنْ يَهُودِيًّا وَلَا نَصْرَانِيًّا وَلَا يَعْبُدُ إِلَّا اللهَ. فَلَمَّا رَأَى زَيْدٌ قَوْلَهُمْ فِي إِبْرَاهِيمَ عَلَيْهِ السَلام خَرَجَ، فَلَمَّا بَرَزَ رَفَعَ يَدَيْهِ فَقَالَ: اللَّهُمَّ إِنِّي أَشْهَدُ أَنِّي عَلَى دِينِ إِبْرَاهِيمَ Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Зайд ибн Амр ибн Нуфайл дин тўғрисида сўраб-суриштириб, билганларига амал қилиб, Шом томон йўлга чиқди. Яҳудийлардан бир олимни учратиб қолиб, уларнинг дини ҳақида сўради: «Эҳтимол, мен сизларнинг динингизни тутарман, менга (дининг ҳақида) айтиб бер». У: «Токи Аллоҳнинг ғазабидан ўз насибангни олмас экансан, бизнинг динимизда бўла олмайсан», деди. Зайд: «Мен ўзи Аллоҳнинг ғазабидан қочиб юрибман-ку! Ҳеч қачон Аллоҳнинг ғазабидан бирор нарсани ортиб олмайман! Қандай ҳам бундай қила олардим? Мени бундан бошқасига йўллаб қўя оласанми?» деди. У: «Мен буни билмайман, фақат ҳанифликкина* бўлиши мумкин», деди. Зайд: «Ҳанифлик нимаси?» деди. У: «Иброҳимнинг дини. У яҳудий ҳам, насроний ҳам бўлмаган. У Аллоҳгагина ибодат қиларди», деди. Кейин Зайд яна йўлга тушди. У насронийлардан бир олимни учратиб қолди, унга ҳам ўша гапни айтди. Шунда у: «Токи Аллоҳнинг лаънатидан ўз насибангни олмас экансан, бизнинг динимизда бўла олмайсан», деди. (Зайд) «Мен ўзи Аллоҳнинг лаънатидан қочиб юрибман-ку! Ҳеч қачон Аллоҳнинг лаънатидан ҳам, ғазабидан ҳам бирор нарсани ортиб олмайман! Қандай ҳам бундай қила олардим? Мени ундан бошқасига йўллаб қўя оласанми?» деди. У: «Мен буни билмайман, фақат ҳанифликкина бўлиши мумкин», деди. «Ҳанифлик нимаси?» деди. У: «Иброҳимнинг дини. У яҳудий ҳам, насроний ҳам бўлмаган. У Аллоҳгагина ибодат қиларди», деди. Зайд уларнинг Иброҳим алайҳиссалом ҳақидаги гапларини эшитиб, йўлга чиқди ва кенгликка чиққач, икки қўлини кўтариб: «Аллоҳим! Гувоҳлик бераманки, албатта, мен Иброҳимнинг динидаман», деди».
* Ҳанифлик – Иброҳим алайҳиссаломнинг дини. «Ҳаниф» сўзи аслида «қинғир қадам босадиган», «маймоқ» дегани бўлиб, Иброҳим алайҳиссалом ўз қавмининг ширк динидан юз ўгиргани учун у кишини шундай деб номлашган эди. Кейин Аллоҳ таоло бу сифатни ноҳақликдан ҳақ томон юриш мазмунида Иброҳим алайҳиссалом учун мақтов қилиб берди ва у киши эътиқод ҳамда амал қилган тавҳид дини шу ном билан аталадиган бўлиб қолди. (“Олтин силсила” китобидан Саҳиҳул Бухорий). Валлоҳу аълам!
25 Май 2022, 20:56 | Савол-жавоблар | 178 | Турли саволлар
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати:
– Ва алайкум ассалом! 1). Хоҳласалар.
2). Қуйидаги ҳадисдан уламолар ҳар бир ақл эгаси бирортаси унга йўл кўрсатмасада ўзи ақлини юритиб тўғри йўлни топиши шарт деганлар. عَنِ ابْنِ عُمَرَ: أَنَّ زَيْدَ بْنَ عَمْرِو بْنِ نُفَيْلٍ خَرَجَ إِلَى الشَّأْمِ، يَسْأَلُ عَنِ الدِّينِ وَيَتْبَعُهُ فَلَقِيَ عَالِمًا مِنَ الْيَهُودِ، فَسَأَلَهُ عَنْ دِينِهِمْ، فَقَالَ: إِنِّي لَعَلِّي أَنْ أَدِينَ دِينَكُمْ، فَأَخْبِرْنِي. فَقَالَ: لَا تَكُونُ عَلَى دِينِنَا حَتَّى تَأْخُذَ بِنَصِيبِكَ مِنْ غَضَبِ اللهِ. قَالَ زَيْدٌ: مَا أَفِرُّ إِلَّا مِنْ غَضَبِ اللهِ، وَلَا أَحْمِلُ مِنْ غَضَبِ اللهِ شَيْئًا أَبَدًا، وَأَنَّي أَسْتَطِيعُهُ، فَهَلْ تَدُلُّنِي عَلَى غَيْرِهِ؟ قَالَ: مَا أَعْلَمُهُ إِلَّا أَنْ يَكُونَ حَنِيفًا. قَالَ زَيْدٌ: وَمَا الْحَنِيفُ؟ قَالَ: دِينُ إِبْرَاهِيمَ، لَمْ يَكُنْ يَهُودِيًّا وَلَا نَصْرَانِيًّا وَلَا يَعْبُدُ إِلَّا اللهَ. فَخَرَجَ زَيْدٌ فَلَقِيَ عَالِمًا مِنَ النَّصَارَى، فَذَكَرَ مِثْلَهُ، فَقَالَ: لَنْ تَكُونَ عَلَى دِينِنَا حَتَّى تَأْخُذَ بِنَصِيبِكَ مِنْ لَعْنَةِ اللهِ. قَالَ: مَا أَفِرُّ إِلَّا مِنْ لَعْنَةِ اللهِ، وَلَا أَحْمِلُ مِنْ لَعْنَةِ اللهِ وَلَا مِنْ غَضَبِهِ شَيْئًا أَبَدًا، وَأَنَّى أَسْتَطِيعُ، فَهَلْ تَدُلُّنِي عَلَى غَيْرِهِ؟ قَالَ: مَا أَعْلَمُهُ إِلَّا أَنْ يَكُونَ حَنِيفًا. قَالَ: وَمَا الْحَنِيفُ؟ قَالَ: دِينُ إِبْرَاهِيمَ، لَمْ يَكُنْ يَهُودِيًّا وَلَا نَصْرَانِيًّا وَلَا يَعْبُدُ إِلَّا اللهَ. فَلَمَّا رَأَى زَيْدٌ قَوْلَهُمْ فِي إِبْرَاهِيمَ عَلَيْهِ السَلام خَرَجَ، فَلَمَّا بَرَزَ رَفَعَ يَدَيْهِ فَقَالَ: اللَّهُمَّ إِنِّي أَشْهَدُ أَنِّي عَلَى دِينِ إِبْرَاهِيمَ Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Зайд ибн Амр ибн Нуфайл дин тўғрисида сўраб-суриштириб, билганларига амал қилиб, Шом томон йўлга чиқди. Яҳудийлардан бир олимни учратиб қолиб, уларнинг дини ҳақида сўради: «Эҳтимол, мен сизларнинг динингизни тутарман, менга (дининг ҳақида) айтиб бер». У: «Токи Аллоҳнинг ғазабидан ўз насибангни олмас экансан, бизнинг динимизда бўла олмайсан», деди. Зайд: «Мен ўзи Аллоҳнинг ғазабидан қочиб юрибман-ку! Ҳеч қачон Аллоҳнинг ғазабидан бирор нарсани ортиб олмайман! Қандай ҳам бундай қила олардим? Мени бундан бошқасига йўллаб қўя оласанми?» деди. У: «Мен буни билмайман, фақат ҳанифликкина* бўлиши мумкин», деди. Зайд: «Ҳанифлик нимаси?» деди. У: «Иброҳимнинг дини. У яҳудий ҳам, насроний ҳам бўлмаган. У Аллоҳгагина ибодат қиларди», деди. Кейин Зайд яна йўлга тушди. У насронийлардан бир олимни учратиб қолди, унга ҳам ўша гапни айтди. Шунда у: «Токи Аллоҳнинг лаънатидан ўз насибангни олмас экансан, бизнинг динимизда бўла олмайсан», деди. (Зайд) «Мен ўзи Аллоҳнинг лаънатидан қочиб юрибман-ку! Ҳеч қачон Аллоҳнинг лаънатидан ҳам, ғазабидан ҳам бирор нарсани ортиб олмайман! Қандай ҳам бундай қила олардим? Мени ундан бошқасига йўллаб қўя оласанми?» деди. У: «Мен буни билмайман, фақат ҳанифликкина бўлиши мумкин», деди. «Ҳанифлик нимаси?» деди. У: «Иброҳимнинг дини. У яҳудий ҳам, насроний ҳам бўлмаган. У Аллоҳгагина ибодат қиларди», деди. Зайд уларнинг Иброҳим алайҳиссалом ҳақидаги гапларини эшитиб, йўлга чиқди ва кенгликка чиққач, икки қўлини кўтариб: «Аллоҳим! Гувоҳлик бераманки, албатта, мен Иброҳимнинг динидаман», деди».
* Ҳанифлик – Иброҳим алайҳиссаломнинг дини. «Ҳаниф» сўзи аслида «қинғир қадам босадиган», «маймоқ» дегани бўлиб, Иброҳим алайҳиссалом ўз қавмининг ширк динидан юз ўгиргани учун у кишини шундай деб номлашган эди. Кейин Аллоҳ таоло бу сифатни ноҳақликдан ҳақ томон юриш мазмунида Иброҳим алайҳиссалом учун мақтов қилиб берди ва у киши эътиқод ҳамда амал қилган тавҳид дини шу ном билан аталадиган бўлиб қолди. (“Олтин силсила” китобидан Саҳиҳул Бухорий). Валлоҳу аълам!
25 Май 2022, 20:56 | Савол-жавоблар | 178 | Турли саволлар