Қарзни бир қисмини кечиш

Ассалому алайкум! Ўтган саволни мазмунини хато тушинган эканман. Аслида эса шундай экан: Бир киши иккинчи кишига 2 миллион сўм қарз берди декабр ойигача. Иккинчи киши декабр келмасдан 1,5 миллион сўмини узди. Кейин қарз берган киши “қолганини ҳам декабргача берсангиз 500 минг эмас 400 минг берасиз, розиман” деди. Шу иш жоизми?
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати:
- Ва алайкум ассалом! Бу масала шариатда "ضع و تعجَّل" заъ ва таъажжал, яъни «маълум бир қисмини кечгин, нақд тўлайман» дейилади. Бизнинг мазҳабимизда бу масала насия савдосига тегишли бўлиб, бир киши бирор нарсасини маълум муддатга, масалан, бир йилга 1000га сотиб, муддати етиб келмасидан, бир йилгача кутишни хоҳламай, мисол учун, «900 нақд берсанг, 100ни кечдим», дейиши ёки харидор «900 нақд бераман, 100ни кечгин», дейиши шаръан жоиз эмас. Бу рибо ҳисобланади. Рибо фақат муддати ўтиб кетгани учун фоиз қўшиб беришдагина эмас, балки муддати етиб келмасидан нақд берса, кечиб юборишда ҳам бўлади. Муддати етиб, тўлаши вожиб бўлганидан кейин сотувчи харидорга «1000дан 100ини кечдим», деса ёки харидор «Илтимос, 100ни кечсангиз», деса-ю, харидор кечиб юборса, зарари йўқ.
Нақд савдода эса кечиб юбориш рибо саналмайди («Инъомул Борий»). Валлоҳу аълам!

2 Май 2022, 19:30 | Савол-жавоблар | 142 | Молия ва тижорат
|
Boshqa savol-javoblar